Ali Şendağ ile Zeytinyağı Piyasasına Dair Röportaj
26.04.2016
-Bir üretici olarak piyasaya dair sıkıntılarınız neler?
İhracatımız çok az. Avrupa’ya ihracat yapabilmemiz için belli bir fon var, ondan sonra vergiler %42. Yüksek. Bizde teşvik primi yağ başına 70 kuruş; çok düşük. Avrupa Birliği fonunda olanlar 1,3 euro teşvik fonu alır.
-İhracat rakamları son üç senede inanılmaz düşmüş, 140 milyondan 40 milyona, bu konuda ne düşünüyorsunuz?
4 sene önce Suriye’den yağ geldiğinde ihracat şampiyonu olduk; Suriye’nin yağıyla. Ortadoğu pazarına ihracatımız bu yıl 3.600-3.900 toncivarı, ki bu Tarsus’un rakamı bile etmiyor. Ki kendi yağımız bunun içinde cüzi bir miktar. Yine serbest bölgeye Suriye yağı geldi, oradan yapıldı;kendi yağımız bile değildi
Zaten Türkiye’de üretilen yağların %80’i organik; fakat belgesi yok
-Organik zeytinyağı hakkında ne düşünüyorsunuz ve sizin böyle bir hamleniz olacak mı ileride?
Zaten biliyorsunuz Tarsus Ticaret Odası’nda kurulan Organik Zeytin Platformu’na üye olduk. Ama vatandaşımız daha organiğin ne olduğunu bilmiyor. Organik etiket ile olmaz, benim bunun belgesini görmem lazım. Tabii bizim de böyle bir hamlemiz olacak. Yalnız şuana kadar, ki ben 1972’den beri bu sektörün içindeyim, organik yağ isteyen çok az. Çünkü zaten Türkiye’de üretilen yağların %80’i organik; fakat belgesi yok. Organik satışlar hali hazırda şuanda var, mesela geçenlerde Amerika’dan 20 ton bir organik yağ istendi belgesiylebirlikte,ki orada kontroller oldukça sıkı, hazırlayıp yolladık.
-O zaman organiğe talep artıyor diyebilir miyiz?
Artıracağız. Bizim çabalarımızla artacak, başka türlü değil. Adana’daki bir üretici, bir tank organik zeytinyağını işledi, belgesiyle çok da güzel sattı; vatandaş orada gördü belgeyi. Belge işinin çözülmesi lazım. Yoksa pazarda domates de organik diye satılıyor ama hani belgesi?
-Tağşiş hakkında ne düşünüyorsunuz?
Zaten Türkiye’deki rafları ve satışlarıetkileyen bunlar. İçinde olanları da söyleyeyim: keten, ketencik, aspir, pamuk yağı. Ayçiçek yağı pahalı diye koymuyorlar.
-Piyasada en çok talebi olan, en çok satan zeytinyağı çeşidi hangisi? Ve bu sene için satışlar nasıl?
Maalesef, halkımız bilinçli olmadığı için: Riviera. %90’ı rafine edilmiş yağ yani. Geçen seneye kıyasla bu yıl satışlarda düşüş var, sezonun gidişine bakılırsa geçen senenin rakamlarını bulmayacak.
Zeytinyağı diye bitkisel yağ alınıyor
-Son rakamlardaİspanya ve İtalya’da meydana gelen kıtlık yüzünden dünyada zeytinyağı üretiminin yarı yarıya düştüğü ve tüketim/talebin iki katına çıktığı görülüyor, sizde bu yönde bir talep artışı var mı?
Aslında aksine düşüş var. Zeytinyağı diye bitkisel yağ alınıyor. Vatandaş bilinçli değil ki. Ben buna çevremde bizzat tanık oluyorum. Rengine filan baktığınızda zeytinyağı ile aynı görünebilir ama nitrik asidi eklediğinizde gerçek ortaya çıkıyor. Normalde yağın nitrik asit eklendikten sonra da aynı renkte kalması lazım ama ilaç/kimyasal varsa gördüğünüz gibi rengi değiştiriyor. Aklınızda bulunsun bunu evde tuzruhuyla da yapabilirsiniz, biraz daha pembemsi gösterir o zaman. Zeytinyağı ve diğer yağlar rafine edildiği zaman nitrogliserin çıkar, kimyasal işlem görüyorlar. Zaten bakın, gerçek zeytinyağını kokladığınız zaman bile bellidir.
-Eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Şunu söyleyeyim, eğer kuraklık yaşamazsak, 3 yıl sonra 300 bin-400 bin kg. yağ rakamlarından konuşacağız. Ve şuan için pazarlanacak firmalar hazır değil.
